Mimo że oksytocyna, nazywana popularnie hormonem miłości czy przytulania, została szeroko doceniona przez społeczność naukową w ostatnich latach, nie jest to jedyny obszar jej oddziaływania. Badania dowodzą, że ten sam hormon ma duży wpływ na kształtowanie relacji pomiędzy człowiekiem a jego zwierzęciem domowym, szczególnie psem. Jak można zrozumieć wpływ oksytocyny na zachowanie naszych czworonożnych przyjaciół?
Niewątpliwie, przypisanie oksytocynie tytułu „hormonu przytulania” jest uproszczeniem, które pomija wiele aspektów jej działania. Ta substancja wydziela się nie tylko podczas bezpośredniego kontaktu fizycznego, ale także w momencie bycia w bliskości bez korzystania z dotyku. Niemniej jednak, oksytocyna pozytywnie wpływa na budowanie więzi pomiędzy ssakami. W tym kontekście psie-ludzkie więzi są wyjątkowe, gdyż rzadko spotyka się sytuację równoczesnego wydzielania oksytocyny przez dwa różne gatunki. Czy to jest powód, dla którego psy często określane są mianem najlepszych przyjaciół człowieka?
Oksytocyna uruchamia instynkt opiekuńczy zarówno u ludzi, jak i u psów. Może to być jedno z wyjaśnień, dlaczego psy są tak empatyczne w stosunku do swoich właścicieli. Warto jednak pamiętać, że ten hormon działa tylko w ramach wcześniej ustanowionych związków. Jak wpływa to na interakcje psa z osobami nieznajomymi?
Zachowania opiekuńcze nie zawsze muszą wiązać się z troską i empatią, w niektórych przypadkach mogą przejawiać się jako agresja. Przykładem mogą być zwierzęta broniące swojego potomstwa, kiedy poziom oksytocyny jest podwyższony. Jak odbija się to na zachowaniu psa w stosunku do człowieka?
Oksytocyna może sprawić, że obce osoby są postrzegane jako zagrożenie – to może wyjaśniać agresję manifestowaną przez psy wobec nowych ludzi czy zwierząt. Nawet obrona właściciela przez psa może być spowodowana działaniem oksytocyny, która wydzielana jest podczas bliskiego kontaktu – psy traktują swojego właściciela jakby był członkiem ich gatunku czy rodziny. Oksytocyna może nie tylko wzmacniać więzi z bliskimi, ale także powodować nieufność wobec obcych. To otwiera możliwość terapeutycznego użycia oksytocyny dla psów z nowymi właścicielami, co mogłoby przyspieszyć budowanie relacji, szczególnie w przypadku psów mających za sobą trudne doświadczenia.