Śpiączka etylowa występuje w kontekście ostrego zatrucia alkoholem. Spożyty alkohol (a w szczególności zawarty w nim etanol) dociera do ośrodkowego układu nerwowego i uniemożliwia jego prawidłowe funkcjonowanie, co powoduje śpiączkę — czyli mniej lub głębszą utratę przytomności.
Śpiączka etylowa: przy jakiej dawce alkoholu jest prawdopodobne jej wystąpienie?
Specjaliści uważają, że ryzyko wystąpienia śpiączki wywołanej alkoholem pojawia się, gdy stężenie alkoholu we krwi waha się między 2 a 4 g/l. Przypominamy, że kieliszek wódki zawiera 10 g czystego alkoholu. Każdy kieliszek alkoholu podnosi zatem poziom alkoholu we krwi o 0,2 g/L do 0,25 g/L. Próg 2 gramów alkoholu na litr krwi jest zatem osiągany po wypiciu średnio 8 kieliszków.
Próg stężenia alkoholu prowadzący do śpiączki alkoholowej nie jest taki sam dla wszystkich: zależy on głównie od metabolizmu i fizjologii każdego człowieka. Na przykład, osoba szczupła, która pije tylko okazjonalnie, może szybko zapaść w śpiączkę alkoholową — nawet przed osiągnięciem progu 2 gramów alkoholu na litr krwi.
Śpiączka alkoholowa: jakie są objawy?
Niektóre czynniki zwiększają ryzyko śpiączki alkoholowej: na przykład szybkość spożycia (oczywiście im szybsza ilość spożytego alkoholu, tym większe ryzyko śpiączki alkoholowej), trzeźwość (na czczo poziom alkoholu we krwi wzrasta znacznie szybciej), waga, wzrost, styl życia, płeć, nawyki żywieniowe i ogólny stan zdrowia.
Objawy śpiączki alkoholowej mogą przypominać objawy „zwykłego” snu. W szczególności wyróżnić następujące.
1. Mniej lub bardziej głęboka nieświadomość: osoba nie odpowiada, gdy się do niej mówi, nie reaguje na bodźce zewnętrzne, wydaje się „spać”.
2. Trudności z oddychaniem: oddech osoby jest głośny i/lub urywany,
3. Zwiotczenie mięśni: osoba nie porusza się, ciało może wydawać się „wiotkie”,
4. Nienormalnie niskie ciśnienie krwi,
5. Nienormalnie niska temperatura ciała (36,5°C): skóra jest zimna i lepka w dotyku.
Śpiączka alkoholowa jest zazwyczaj poprzedzona fazą upojenia alkoholowego.
Śpiączka alkoholowa: jak reagować?
Śpiączka alkoholowa stanowi nagły przypadek medyczny: ryzyko śmierci jest realne. Ofiara ryzykuje bowiem zadławienie się (w przypadku wymiotów), zranienie (w przypadku upadku), hipotermię lub zatrzymanie akcji serca. Jak reagować na osobę, która jest w śpiączce alkoholowej?
1. Po pierwsze, poszkodowanego należy ułożyć w pozycji bocznej bezpiecznej i sprawdzić, czy w tej pozycji oddycha prawidłowo. Jeśli ofiara ma trudności z oddychaniem, delikatnie odchyl jej głowę do tyłu (trzymając jedną rękę na czole, a drugą pod brodą).
2. Po drugie, poszkodowany musi być przykryty (np. kocem, pledem, ciepłym okryciem itp.), aby ograniczyć ryzyko hipotermii.
3. Bezwzględnie należy wezwać pomoc: np. dzwoniąc na numer alarmowy 112.
4. Zostań z ofiarą podczas oczekiwania na pomoc i nigdy nie zostawiaj jej samej.
Uwaga: nie próbuj wywoływać wymiotów u ofiary!